امنیت اجتماعی در شهر تهران

این پروژه پاییز سال ۱۳۹۲ برای مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران انجام شده است.

امنیت اجتماعی در کنار امنیت فردی یکی از مهم‌ترین نیازهای انسانی است که در محیطی اجتماعی زندگی می‌کند. امروزه ترکیب جمعیت شهری و روستایی به گونه‌ای است که بیشتر ساکنین ایران در شهرها زندگی می‌کنند. شهرها سکونتگاه‌هایی متفاوت از روستاها هستند، با نیازها، ضرورت‌ها و فضای کالبدی متفاوت. حال سوال اینجاست که در کلان شهری مانند تهران که پیوندهای سنتی میان ساکنان به اَشکال پیشین موجود نیست، امنیت اجتماعی از کجا و چگونه تامین می‌شود و تحت تاثیر چه عواملی است؟ امنیت اجتماعی چه ارتباطی با احساس امنیت فرد در زندگی خصوصی دارد؟ رشد بی رویه‌ی شهرها، اضافه شدن به خیابان‌ها ومحلات، سیل مهاجرت از شهرها و روستاهای پیرامون به شهرهای مرکز، ساختارهای سیاسی و اقتصادی و تغییرات به نسبت سریع هنجاری و ارزشی از مسائلی است که هر کدام «امنیت اجتماعی» را در شهری مانند تهران تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. این مقاله مروری نظام‌مند بر کارهای پژوهشی است که در دوازده سال اخیر بر روی موضوع امنیت اجتماعی در شهر تهران صورت گرفته است. این مقالات بر اساس چهار پارامتر زیر مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند و از میان 86 مقاله اولیه 21 مقاله برای بررسی و طبقه‌بندی در این مقاله انتخاب شده اند. این پارامترها عبارتند از:

متغیرهای مستقل و وابسته‌ای که در ارتباط با امنیت اجتماعی سنجیده شده‌اند، روش تحقیق، یافته‌ها و نتایج تحقیق، اهداف و سوالات تحقیق.

 نتیجه‌ی تحلیل این مقالات نشان می‌دهد، که پژوهش‌های صورت گرفته در حوزه امنیت اجتماعی شهر تهران را در دسته‌های کالبدی؛ اقتصادی؛ اجتماعی-روانی؛ نظامی- انتظامی می‌توان دسته بندی کرد،علاوه بر این پژوهش‌ها نشان می‌دهند که «جنسیت» از متغیرهایی است که محققان زیادی از جهات مختلف ارتباط آن را با مسئله امنیت اجتماعی سنجیده‌اند. از متغیرهای دیگر می‌توان به «میزان سرمایه اجتماعی»، «اعتماد اجتماعی» و متغیرهای اقتصادی چون «طبقه» یا «نوع شغل» و «میزان درآمد» اشاره کرد.

این مقاله به مرور تکمیل می‌شود.